H διαπλάτυνση της οδού Λαγκαδά στη Θεσσαλονίκη - Ένα έγκλημα χωρίς τιμωρία

Οι κοινωνικές διαστάσεις των χωρικών προβλημάτων:
ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ /ΚΕΙΜΕΝΟ Νο1

Πρόσφατη είναι η κατακραυγή της τοπικής κοινωνίας της Πολίχνης για το θάνατο 17χρονης μαθήτριας που παρασύρθηκε από φορτηγό στο ύψος της αερογέφυρας στην οδό Λαγκαδά। Οι πολίτες κατήγγειλαν την έλλειψη φωτεινού σηματοδότη στο σημείο η οποία σε συνδυασμό με τις υψηλές ταχύτητες που αναπτύσσουν τα οχήματα καθιστά εξαιρετικά επικίνδυνο το σημείο.

Ας επιχειρήσουμε ωστόσο μία δεύτερη ανάγνωση του προβλήματος προσπαθώντας να αναδείξουμε τις λανθασμένες σχεδιαστικές επιλογές της πρόσφατης διαπλάτυνσης της οδού, ενός έργου πολυδιαφημισμένου και πολυδάπανου।
Η οδός Λαγκαδά είναι η βασική οδική αρτηρία όλης της Βορειοδυτικής Θεσσαλονίκης καθώς συνδέει τον Βαρδάρη με την εσωτερική και εξωτερική περιφερειακή। Μπορεί να θεωρηθεί ως κόμβος σύνδεσης των πολυπληθών συνοικιών της Νεάπολης, Σταυρούπολης και Πολίχνης καθώς κυριολεκτικά τις διασχίζει και τις συνδέει με το κέντρο της πόλης। Εκατέρωθεν της οδού συγκεντρώνεται μεγάλος όγκος εμπορικών δραστηριοτήτων, πολιτιστικά και διοικητικά κτίρια, το προς απόδοση στους πολίτες στρατόπεδο Παύλου Μελά। Ο αριθμός των διερχόμενων αυτοκινήτων ιδιαίτερα τις ώρες αιχμής είναι εξαιρετικά μεγάλος αλλά εξίσου μεγάλος είναι και ο όγκος των πεζών που διασχίζουν το δρόμο, χρησιμοποιούν τη δημόσια συγκοινωνία, κινούνται στα πεζοδρόμια, τις πλατείες και τους κοινόχρηστους χώρους. Η διαπλάτυνση και αναβάθμιση της οδού αναγνωρίστηκε ως μία ανάγκη από τους Δήμους, την πολιτεία και τους πολίτες.
Το τελικό έργο ωστόσο προξενεί περισσότερα προβλήματα από αυτά που κλήθηκε να επιλύσει: Ο δρόμος διαμορφώθηκε με τρεις πλατιές λωρίδες κίνησης αυτοκινήτων, παράπλευρους βοηθητικούς δρόμους για την εξυπηρέτηση των καταστημάτων, και υψηλό διαχωριστικό στηθαίο από οπλισμένο σκυρόδεμα. Τα πεζοδρόμια παρέμειναν στενά και
καμία πρόβλεψη δεν έγινε για τη καλύτερη χωροθέτηση των στάσεων λεωφορείων, τη διευκόλυνση της διέλευσης των πεζών, τη μείωση της ταχύτητας των οχημάτων. Ως αποτέλεσμα αντί το έργο να δώσει έμφαση σε ένα σχεδιασμό προς όφελος των πολιτών των όμορων Δήμων, τη βελτιστοποίηση της δημόσιας συγκοινωνίας και τη γενικότερη αναβάθμιση της υποβαθμισμένης και άναρχα δομημένης περιοχής, δημιούργησε έναν αυτοκινητόδρομο ταχείας κυκλοφορίας που διέρχεται μέσα από μία κατοικημένη περιοχή με πληθυσμό 300.000 περίπου κατοίκων! Οι φωτεινοί σηματοδότες που διακόπτουν την κυκλοφορία είναι ανεπαρκείς σε αριθμό και διάρκεια και περιορίζονται σε ένα μόνο τμήμα της οδού καθώς από το σημείο πριν την αερογέφυρα και μετά καταργούνται. Τα αυτοκίνητα σε αυτό το σημείο αλλά στα σημεία ανάμεσα από τους σηματοδότες αναπτύσσουν ταχύτητες που αγγίζουν τα 100 χιλιόμετρα την ώρα εκμεταλλευόμενα το πλάτος της οδού και την έλλειψη διασταυρώσεων. Τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν και το τραγικό ατύχημα της νεαρής μαθήτριας ήρθε ως άμεση συνέπεια ενός λανθασμένου σχεδιασμού.
Θέτω επομένως τα ερώτηματα: Είναι τυχαία αυτή η απόλυτη έλλειψη ευαισθησίας σε ζητήματα ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής που περιβάλλει την οδό Λαγκαδά; Είναι τυχαία η προτεραιότητα που δόθηκε στους διερχόμενους οδηγούς και όχι στους πολίτες που βιώνουν το χώρο στην καθημερινότητα τους; Είναι τυχαία η μηδενική αναβάθμιση της ποιότητας του δημόσιου χώρου που περιβάλλει το δρόμο, των πεζοδρομίων και των διασταυρώσεων; Σημειώνω ότι σε κανένα άλλο σημείο της Θεσσαλονίκης εντός του συμπαγούς αστικού ιστού δεν έχει σχεδιαστεί δρόμος με τόσο ευνοϊκές για το αυτοκίνητο ρυθμίσεις και τόσο μεγάλη έλλειψη προδιαγραφών για την κίνηση του πεζού। Ακόμη και η οδός Εγνατία που διασχίζει τον ανατολικό τομέα έχει νησίδα πρασίνου που επιτρέπει την τμηματική διέλευση πεζών, μεγαλύτερη συχνότητα φωτεινών σηματοδοτών και αισθητά μικρότερες ταχύτητες। Είναι γνωστή η μεγάλη διαμαρτυρία η οποία έγινε πρόσφατα με την πρόθεση διαπλάτυνσης της παραλιακής λεωφόρου με την κατασκευή της υποθαλάσσιας αρτηρίας η οποία αφορούσε τον αποκλεισμό των πολιτών από την παραλία. Πόσο έντονη θα έπρεπε να είναι η διαμαρτυρία για το κατασκευασμένο έργο της Λαγκαδά που αποκλείει την επικοινωνία ολόκληρων Δήμων με εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους; Τελικά στόχος του έργου είναι απλώς η διευκόλυνση των διερχόμενων οδηγών ή παράλληλη αναβάθμιση της πλέον υποβαθμισμένης περιοχής της πόλης;
Όλα αυτά δεν είναι δυστυχώς τυχαία και βασίζονται στο ότι η υποβάθμιση των Δυτικών συνοικιών είναι συνειδητή και σχεδιασμένη. Θα περίμενε κανείς σε ένα έργο της περιόδου 2006 – 2007 την αυστηρή τήρηση προδιαγραφών ασφαλείας και ποιότητας. Δυστυχώς δεν υπάρχουν παντού τα ίδια μέτρα και σταθμά. Η μετακίνηση με ιδιωτικά μέσα και η αναβάθμιση ορισμένων μόνο προνομιακών τομέων της πόλης είναι η πάγια λογική του σχεδιασμού που εφαρμόζεται. Είχα ακούσει πριν από ένα χρόνο ένα δημοσιογράφο να παρομοιάζει το έργο της Λαγκαδά με το γεφύρι της Άρτας λόγω του μεγάλου χρονικού διαστήματος που πήρε να ολοκληρωθεί. Φαίνεται πως τώρα το έργο απέκτησε το δικό του φόρο αίματος. Μόνο που αυτήν τη φορά δεν ήταν η γυναίκα του πρωτομάστορα που αναφέρει ο λαϊκός μύθος. Ήταν μία απλή νεαρή μαθήτρια των εργατικών προαστίων…….

Ο Αστικός χώρος ως πεδίο διεκδίκησης μίας κοινωνικής ισότητας

Το κείμενο έρχεται ως συνέχεια στο προηγούμενο με το οποίο επιχείρησα να αποκαλύψω τη ψευδαίσθηση της ουδετερότητας στα χωρικά και περιβαλλοντικά προβλήματα. Πιστεύω βαθιά μέσα μου ότι τόσο οι επιστήμες της αρχιτεκτονικής και πολεοδομίας, όσο και ο πολιτικός αντιπολιτευτικός λόγος της αριστεράς, έχουν -ο καθένα με τον τρόπο του - αφήσει στο περιθώριο αυτή τη σχέση χώρου και κοινωνικών ανισοτήτων.
Ας εξετάσουμε αρχικά τις επιστημονικές προσεγγίσεις: Η δυναμική πορεία των πρωτοπόρων της ριζοσπαστικής κοινωνικής γεωγραφίας κατά τη δεκαετία του ’70 σταδιακά ατόνησε, δίνοντας τη θέση της αφ’ενός σε μία σειρά μεταμοντέρνων κοινωνικών προσεγγίσεων με πρωτοπόρους τους μελετητές της ονομαζόμενης σχολής του Los Angeles, αφ’ετέρου σε μία νέα γενιά χωρικών αναλυτών που δίνοντας έμφαση στα Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών (GIS) και τα μαθηματικά μοντέλα έστρεψαν εκ νέου την πλάτη στην κοινωνική διάσταση του χώρου.
(Η παρατήρηση αυτή φυσικά μπορεί να θεωρηθεί και ως μία αυτοκριτική και για την ίδια τη δική μου έρευνα στο Αριστοτέλειο που εστιάζει πρωτίστως σε μαθηματικές και μορφολογικές αναλύσεις της αστικοποίησης. Όπως έχω εξηγήσει ωστόσο πιστεύω ότι η μαθηματική ποσοτική ανάλυση είναι απαραίτητη για την κατανόηση των σύγχρονων μετασχηματισμών των πόλεων, δίνει απαντήσεις στο που και το πόσο, αλλά αναμφίβολα απαιτείται επέκταση σε κοινωνικοοικονομικά και πολιτικά δεδομένα για αναζητηθούν τα αίτια, οι ερμηνείες και οι λύσεις των προβλημάτων). Στην ελληνική βιβλιογραφία οι κοινωνικές αναγνώσεις του χώρου υπήρξαν ελάχιστες και φυσικά δε συνδέθηκαν ποτέ με την πολιτική και το σχεδιασμό των αστικών περιοχών. Ποτέ δεν υπήρξε ένας ξεκάθαρος πόλος πολιτικής θεώρησης των χωρικών ζητημάτων ικανός να αρθρώσει ένα ισχυρό επιστημονικό λόγο και ένα σαφές ιδεολογικό πλαίσιο ανάλυσης της πραγματικότητας.
Από τη δική τους πλευρά οι πολιτικές δυνάμεις της αριστεράς εστιάζουν πρωτογενώς σε ζητήματα εργασίας, παιδείας και οικονομίας και μόνο περιστασιακά ασχολούνται με ζητήματα του χώρου. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα βασικά αιτήματα της αριστεράς σπανίως εντάσσονται διεκδικήσεις που αποκλίνουν από τον παραδοσιακό πυρήνα της αναβάθμισης της δημόσιας παιδείας, των βελτίωσης των εργασιακών όρων, της ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους και της διασφάλισης του δημόσιου χαρακτήρα των βασικών υπηρεσιών. Και από την πλευρά αυτή συνεπώς απουσιάζει ένα ξεκάθαρο ιδεολογικό πλαίσιο που να προβάλλει τη χωρική διάσταση των κοινωνικών προβλημάτων και να προβάλλει τον αστικό χώρο ως πεδίο διεκδίκησης της κοινωνικής ισότητας και δικαιοσύνης.
Αυτό ωστόσο οφείλει να αλλάξει. Η πρόσφατη ανάδειξη περιβαλλοντικών ζητημάτων στο επίκεντρο της επικαιρότητας με τις μεγάλες καταστροφικές πυρκαγιές, τα προβλήματα της μόλυνσης, την κλιματική αλλαγή λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου αλλά και η σταδιακή ανάδειξη κινημάτων πολιτών που προτάσσουν ως διεκδικήσεις ζητήματα του χώρου φανέρωσαν ότι υπάρχει μία ώριμη αντίληψη σε μεγάλο μέρος των πολιτών πάνω σε αυτά ζητήματα. Ακόμη περισσότερο φανέρωσαν ότι διαμορφώνεται μία δυναμική που θέτει αυτά τα ζητήματα σε βάση διεκδικήσεων και κινητοποιήσεων. Οι πολίτες δείχνουν να είναι έτοιμοι και να αντιλαμβάνονται έστω και αμυδρά τα πολιτικά αίτια των προβλημάτων του χώρου.
Να δώσω ένα παράδειγμα: Στην πρόσφατη φωτιά της Κασσάνδρας στη Χαλκιδική χιλιάδες πολίτες της Θεσσαλονίκης συμμετέχοντας στις δημοφιλείς εκπομπές του Στέφανου Διαμαντόπουλου στο Ράδιο Θεσσαλονίκη διατύπωσαν απόψεις που φανέρωσαν μία βαθιά κατανόηση της πολιτικής διάστασης του προβλήματος και μία ετοιμότητα συμμετοχής। Ένας πολίτης μάλιστα ανέφερε ότι υπάρχουν πολλοί που είναι έτοιμοι να αναλάβουν δράση και ζήτησε από το γνωστό δημοσιογράφο να αναλάβει να τους συντονίσει σε μία κοινή προσπάθεια। Φυσικά ο Στέφανος δεν έχει τέτοιο θεσμικό ρόλο (αν και σε πολλές περιπτώσεις αναπτύσσει πρωτοβουλίες και οργανώνει δράσεις) και απάντησε με γενικό τρόπο για την ανάγκη αυτοοργάνωσης σε επίπεδο γειτονιάς। Θέλω να τονίσω επομένως ότι υπάρχει στην ελληνική κοινωνία ένα μεγάλο απόθεμα δυναμικότητας και διεκδίκησης πάνω σε προβλήματα του αστικού χώρου και του περιβάλλοντος. Η διεκδίκηση αυτή ωστόσο πρέπει να συνοδεύεται από μία κοινωνική και πολιτική συνειδητοποίηση. Οι πολίτες οφείλουν να γνωρίζουν ότι τα αίτια και οι λύσεις των προβλημάτων τους είναι πολιτικά. Η ψευδαίσθηση της ουδετερότητας πρέπει σταδιακά να αποδομηθεί. Εάν ο αστικός χώρος αναδειχθεί ως πεδίο διεκδίκησης μίας κοινωνικής ισότητας οι κοινωνικοί αγώνες θα διευρυνθούν σε κάθε επίπεδο της καθημερινής ζωής, η συνειδητοποίηση θα ενδυναμωθεί από την διεκδίκηση αιτημάτων που είναι άμεσα ορατά και κατανοητά. Και εάν είναι αλήθεια ότι ο διαχωρισμός των κοινωνικών τάξεων γίνεται δυσδιάκριτος στη σημερινή πολυσύνθετη οικονομική και εργασιακή πραγματικότητα, τότε είναι σαφές ότι ένα χωρικός κοινωνικός διαχωρισμός γίνεται πιο έντονα αντιληπτός από ποτέ.

Χώρος και Πολιτική : Κοιτάζοντας βαθύτερα στα προβλήματα της καθημερινότητας

Ο Mike Davis στο καταπληκτικό έργο του ‘City of Quartz’, υποστηρίζει ότι προκειμένου να ανιχνεύσουμε το μέλλον ενός αστικού χώρου και της κοινωνίας του (στην προκειμένη περίπτωση του Λος Άντζελες στο οποίο αναφέρεται το έργο του) πρέπει να ‘ανασκάψουμε’ το παρελθόν της। Και αναφερόμενος στο παρελθόν εστιάζει κυρίως στο σύνολο των πολιτικών και κοινωνικοοικονομικών σχέσεων και τον τρόπο που αυτά επηρεάζουν το χώρο.
Θα ήθελα σε αυτό το κείμενο να εκφράσω μία βαθιά πεποίθηση μου η οποία ενδεχομένως μπορεί να γίνει αντιληπτή με μία δεύτερη ανάγνωση των προηγούμενων απόψεων μου αλλά θα ήταν σημαντικό να καταστεί απόλυτα σαφής: Ο χώρος είναι παράγωγο της κοινωνίας και η κοινωνία χαρακτηρίζεται από μία διαρκή σύγκρουση κοινωνικών ομάδων ή τάξεων (όπως θα επισήμαινε μία μαρξιστική ανάλυση). Τα προβλήματα που εμφανίζονται στο χώρο δεν είναι ουδέτερα, δεν έχουν μία ανεξάρτητη περιβαλλοντική διάσταση – είναι προϊόν των κοινωνικών προβλημάτων, διεκδικήσεων, συγκρούσεων και συμβιβασμών. Ταυτόχρονα όμως είναι γενέτειρα νέων προβλημάτων καθώς ο χώρος αποτελεί το πεδίο αναπαραγωγής και ενίσχυσης των κοινωνικών ανισοτήτων του καπιταλιστικού συστήματος.
Αυτά που αναφέρω εδώ δεν είναι θεωρητικές φλυαρίες ούτε αιρετικές απόψεις κάποιου πολεοδόμου με αριστερές πολιτικές πεποιθήσεις. Αποτελούν τη θεωρητική βάση μία ολόκληρης θεωρητικής σχολής της αστικής γεωγραφίας που είναι ευρέως γνωστή ως ‘radical geography’ και επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τις νεότερες μεταμοντέρνες προσεγγίσεις που κυριαρχούν σήμερα στην επιστημονική ατζέντα. Μελετητές του μεγέθους του David Harvey, του Richard Peet, της Doreen Massey, του Mike Davis και του Edward Soja ανέπτυξαν ένα τεράστιο έργο ανάλυσης της διαλεκτικής σχέσης χώρου και κοινωνίας. Παράλληλα πρόκειται για μία σχέση που μπορούμε να την αντιληφθούμε γύρω μας σε κάθε επίπεδο. Εάν αναγνώσουμε προσεκτικά το χώρο και τα προβλήματα του, τις αποφάσεις που λαμβάνονται ή τις ενέργειες που πραγματοποιούνται ή δε πραγματοποιούνται θα διαπιστώσουμε στο βάθος τις ίδιες της αντιφάσεις και ανισότητες της σημερινής κοινωνίας και θα κατανοήσουμε ότι τα χωρικά προβλήματα είναι πρωτίστως πολιτικά.
Αυτή η θεώρηση των πραγμάτων έρχεται σε αντίθεση με την αντίληψη την οποία αντιλαμβάνομαι ότι έχει ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας και σύμφωνα με την οποία τα χωρικά προβλήματα δεν έχουν έντονο ιδεολογικό πρόσημο. Στις πρόσφατες δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές παρακολούθησα δεκάδες συνεντεύξεις υποψήφιων Δημάρχων όλων των παρατάξεων διαπιστώνοντας ότι στην πλειοψηφία τους είχαν κοινούς στόχους ως προς τα προβλήματα των Δήμων τους, τα οποία αναγνώριζαν ως αυτονόητα και χωρίς πολιτικές προεκτάσεις και τα οποία παρουσίαζαν χωρίς καμιά πολιτική ανάλυση. Παρόμοια υπήρξε η παρέμβαση με τις ερωτήσεις και τα αιτήματα από τους πολίτες και του δημοσιογράφους: Το αποχετευτικό δίκτυο, ο νέος δρόμος, η συγκομιδή των απορριμμάτων, οι επεκτάσεις του σχεδίου και οι όροι δόμησης. Όλες οι παρατάξεις έδιναν την εντύπωση να έχουν τον ίδιο ουδέτερο στόχο, τα ίδια ουδέτερα προβλήματα.
Όμως ο χώρος δεν είναι ουδέτερος. Παράγει και αναπαράγει τις ανισότητες, διευρύνει ή αμβλύνει τις κοινωνικές διαφορές, συνδέεται αλληλένδετα με το συνολικό πολιτικό σύστημα και τις επιλογές του. Πρέπει να αρχίζουμε να σκεπτόμαστε βαθύτερα. Πρέπει να αποκαλύπτουμε τη πηγή του προβλήματος και όχι τις επιφανειακές εκφράσεις του. Ας αναρωτηθούμε αν η υποβάθμιση των Δυτικών συνοικιών της Θεσσαλονίκης είναι πρόβλημα που προέκυψε και μπορεί να λυθεί με ουδέτερα πολιτικά κριτήρια. Ας αναρωτηθούμε αν η χωροθέτηση όλων των εγκαταστάσεων που ρυπαίνουν το περιβάλλον της δυτικής περαστικής ζώνης έγινε με ‘ουδέτερες’ αποφάσεις ενός επιστήμονα της χωροταξίας. Ας αναρωτηθούμε αν τα τοξικά της ΔΙΑΝΑ παραμένουν για δεκαετίες στις δυτικές συνοικίες λόγω της αδιαφορίας ενός δημάρχου ή εξαιτίας ενός συνολικού πολιτικού συστήματος. Ας αναρωτηθούμε για ποιους λόγους αντί να επιβάλλεται απαγόρευση της διέλευσης αυτοκινήτων από το κέντρο της πόλης όταν οι ατμοσφαιρικοί ρύποι αγγίζουν τα όρια συναγερμού, ακούμε προτάσεις για ‘επιβολή διοδίων’, ένα μέτρο καθαρά άδικο κοινωνικά που στοχεύει στον αποκλεισμό της κυκλοφορίας συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων. Ας αναρωτηθούμε το λόγο για τον οποίο δεν πραγματοποιούνται έλεγχοι στις βιομηχανίες και βιοτεχνίες για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων, το λόγο για τον οποίο δε συλλαμβάνονται ποτέ οι εμπρηστές και οι μεγάλοι καταπατητές των δασικών εκτάσεων, το λόγο για τον οποίο δεν πληρώνονται τα πρόστιμα για τις παρανομίες των εργολάβων, το λόγο για τον οποίο επί δεκαετίες μερικές δεκάδες επιχειρήσεις κατέστρεφουν ανενόχλητες την Κορώνεια.
Όποιος πιστεύει ότι τα χωρικά προβλήματα είναι ουδέτερα ή δεν έχει προχωρήσει τη θεωρητική του ανάλυση βαθύτερα ή παραπλανά σκοπίμως τον εαυτό του για να μη βλέπει την αλήθεια. Εγώ θα προσπαθήσω από αυτό το blog να ανοίξω νέους ορίζοντες στη σκέψη μας, να προχωρήσω βαθύτερα και να αποκαλύψω το αυτό το προσωπείο της ουδετερότητας. Ποιος είναι μαζί μου ?

Να δώσουμε στην επιστήμη το ρόλο που της αξίζει!

Όσο περισσότερο εμβαθύνω στις δυνατότητες που προσφέρει η σύγχρονη επιστήμη ως προς την ανάλυση και κατανόηση της αστικής πραγματικότητας, τόσο περισσότερο συνειδητοποιώ την τεράστια οπισθοδρόμηση του πολεοδομικού σχεδιασμού στη χώρα μας. Τι στιγμή που η επιστημονική σκέψη μέσα από τις νέες θεωρίες της πολυπλοκότητας, των fractals και των δυναμικών χωρικών μοντέλων ανοίγει ένα νέο πεδίο εφαρμογής του σχεδιασμού και προγραμματισμού σε επίπεδο μητροπολιτικής περιοχής, το ελληνικό κράτος περιορίζεται να νομιμοποιεί αυθαίρετες επεκτάσεις.
Τι στιγμή που η επιστημονική σκέψη εστιάζει στο ζήτημα της αστικής βιωσιμότητας θέτοντας την ανάγκη για περιορισμό της αστικής εξάπλωσης και της δημιουργίας συμπαγών μορφών (compact cities), οι τοπικές αυτοδιοικήσεις των Δήμων μας αναγγέλλουν νέες επεκτάσεις σχεδίου, χωρίς καμία από απαιτούμενες αναλύσεις και μελέτες. Στη χώρα μας η λέξη ‘πολεοδομία’ έχει ταυτισθεί με την έκδοση οικοδομικών αδειών και τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, ενώ έχει ξεχαστεί το πραγματικό νόημα και η ουσία της επιστήμης που είναι η μελέτη της πόλης και της υπαίθρου, η ανάλυση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων όπως αυτά εκφράζονται στο χώρο, ο ακριβής προγραμματισμός και σχεδιασμός των μελλοντικών καταστάσεων...

Χθες δημιούργησα ένα υποθετικό μοντέλο ανάπτυξης μίας αστικής περιοχής ικανό να προσομοιώνει την αστική μορφολογία και να εξετάζει μελλοντικά σενάρια ανάπτυξης। (δες εικόνα)
Εάν προχωρήσω σε αυτό το πεδίο θα μπορώ σύντομα να το προσαρμόσω στα δεδομένα της Θεσσαλονίκης και να διερευνήσω προβλήματα και δυνατότητες !
Ποιος πιστεύετε όμως ότι μπορεί να ενδιαφερθεί εκτός ίσως από τους καθηγητές μου και ίσως μερικούς φίλους μου αρχιτέκτονες ? Το μοντέλο μου - όπως και πολλά άλλα Ελλήνων ερευνητών θα καταλήξει – σε ένα συρτάρι του γραφείου μου...εξάλλου τώρα έχουμε μερικές χιλιάδες στρέμματα να εντάξουμε στο σχέδιο - με μοντέλα θα ασχολούμαστε!